050 - Moet bij jou ook ‘de boze geest van succes’ uitgedreven worden?

Het Nieuwe Testament staan allerlei verhalen van mensen die door demonen bezeten zijn en soms stuiptrekkend over de grond rollen¹. Moderne wetenschappelijke inzichten hebben dit allemaal naar het rijk der fabelen gestuurd. Dat leidt ertoe dat een bepaalde categorie bijbeluitleggers liever maar een vertaalslag maakt en moderne demonen en afgoden identificeren, zoals afgoden van seks, macht, geld, werklust enzovoorts. ‘Demonen’ van pietluttigheid, geldzucht, smetvrees of dwangcontrole moeten dan ‘uitgedreven’ worden. Op die manier moeten de bijbelverhalen aannemelijk gemaakt worden voor een modern publiek.

Toch denk ik dat er wat anders aan de hand is. Het volk van Israël leefde in een wereld vol van valse religie en afgoderij, wat met de meest gruwelijke praktijken gepaard ging. Israël heeft altijd de grootst mogelijke moeite gehad om daar vrij van te blijven. Daarom moest God hen in de Assyrische (Israël) en Babylonische ballingschap (Juda) voeren.

Nu wordt er in allerlei profetieën aangekondigd dat er een tijd aan zal breken waarin al die afgoderij verdwijnen zal!

Ezechiël 36:25 Ik zal rein water op u sprenkelen en u zult rein worden. Van al uw onreinheden en van al uw stinkgoden zal Ik u reinigen.²

Zacharia 13:2 Op die dag³ zal het gebeuren, spreekt de HEERE van de legermachten, dat Ik uit het land de namen van de afgoden zal uitroeien, zodat aan hen niet meer gedacht zal worden. Ja, ook de profeten en de onreine geest zal Ik uit het land wegdoen.

Micha 5:11 Ik zal de toverijen uit uw hand uitroeien
en u zult geen wolkenduiders meer hebben.
12 Ik zal uw afgodsbeelden en uw gewijde stenen uit uw midden uitroeien,
zodat u zich niet meer zult neerbuigen voor het werk van uw handen.
13 Ik zal uw gewijde palen uit uw midden wegrukken
en uw steden wegvagen.⁴

Zoals uit de context begrepen kan worden (zie de voetnoten), heeft dit telkens te maken met de komst, de tijd en de missie van de Messias. Waar zijn Baäl, Astarte, de zonnegod en wat niet al gebleven? Al de afgoden van weleer hebben het veld geruimd. Dat wil zeggen, onder invloed van tweeduizend jaar Christendom. Ja, in de marge duiken ze nog wel eens op en in Afrika vind je nog veel voorouderverering en allerlei vormen van afgoderij en hekserij. Daar kan je dus ook nog allerlei bizarre vormen van bezetenheid en occultisme vinden. Maar in het Westen is door het Christendom al het geloof in demonen, voorouders, geesten, goden en noem maar op verdwenen. Zeus, Jupiter, Thor... ze zijn allemaal naar het rijk der fabelen gestuurd.

Dat gaf wel een probleem voor de mensen die God niet wilden dienen. Want er was geen enkel goed alternatief meer. Toen Charles Darwin met zijn evolutietheorie kwam, deed hij enerzijds een grote ontdekking, namelijk dat soorten niet statisch zijn en dus nooit zouden kunnen veranderen, maar dat ze dynamisch zijn en zich aan kunnen passen aan lokale omstandigheden⁵. Anderzijds speculeerde hij dat alle typen planten en dieren ook gemeenschappelijke voorouders zouden hebben en al het leven uit eencelligen zou zijn ontstaan. Vanaf dat moment was er een redelijk met het verstand te begrijpen alternatief voor het ontstaan van de wereld en het leven. Dat is alles wat nodig was voor het atheïsme om een enorme vlucht in het Westen te nemen. Zij zegt eenvoudig dat er geen enkele god bestaat, er geen geestelijke wereld is, er geen engelen, duivels of demonen zijn en de mens ook geen geest heeft. Alles is natuurlijk, biochemisch te verklaren. Van demonen stuiptrekkende mensen noemen we nu epilepsie⁶, of het is bijvoorbeeld psychopathische inbeelding. Met medicijnen kunnen we zelfs bepaalde ziektebeelden afremmen.

Maar is daarmee de demonie zoals we die in het Nieuwe Testament tegenkomen tot fake news te verklaren? Nee. Tweeduizend jaar Christendom heeft heel erg veel afgoderij en demonie uitgedreven uit onze samenlevingen. Maar nu moeten we niet net gaan doen alsof het niet meer bestaat of nooit bestaan heeft. Kijk maar even over de grenzen van het Westerse Christendom heen en je komt nog allerlei bizarre toestanden tegen, waar de moderne wetenschap geen antwoord op heeft.

Naturalistisch atheïsme bant geen afgoden en demonen uit, zij bant alleen het GELOOF erin uit. Aanhoudend geloof in Christus doet dat wel en HEEFT dat gedaan. Maar dan moet je daarna niet net doen alsof het nooit bestaan heeft en met slappe, moderne aftreksels aankomen, die helemaal geen afgoden zijn.

Dus nee, de ‘geest van succes’ hoeft niet uitgedreven te worden. Sommige dingen zijn gewoon dom, onverstandig, of zelfs regelrecht zondig.

---

¹  Zoals Marcus 1:21-28, 5:1-20, 7:24-30, 9:14-29.
²  Dat is wanneer God een nieuw hart van vlees zal geven in plaats van een hart van steen (vers 26) en Zijn Geest uit zal storten (vers 27). Dat begon op de Pinksterdag.
³  Dat is de dag waarop er een bron geopend zal worden tegen de zonde en onreinheid (vers 1). Welke, zoals wij inmiddels weten, gekomen is met de dood en opstanding van Jezus Messias.
⁴  Dat is nadat de Heerser in Bethlehem geboren zal zijn (vers 1) en het overblijfsel van Jakob (de vroege Joodse Kerk onder leiding van de apostelen) als dauw voor de wereld zal zijn (zie het boek Handelingen).
⁵  Een ander woord hiervoor is variatie. Deze komt eenvoudigweg tot stand door ingebouwde genetische mechanismes om variatie tot stand te brengen, zoals de recombinatie van chromosomen. Mutaties kunnen niet-essentiële genen uitschakelen en dat draagt ook bij aan variatie. Dat heeft verder weinig tot niets te maken met fundamentele, structurele evolutie.
⁶  Epilepsie is geen demonie en demonie is geen epilepsie. Epilepsie kan een natuurlijke oorzaak hebben, maar demonie kan een op epilepsie lijkende aanval teweegbrengen.